Ợ hơi khó tiêu, đầy chướng bụng là tình trạng mà rất nhiều người gặp phải. Đây có thể là những dấu hiệu cảnh báo dạ dày đang gặp bất thường cần được điều trị sớm. Vậy ợ hơi khó tiêu nguyên nhân do đâu, biểu hiện như thế nào và làm sao để điều trị dứt điểm. Bài viết dưới đây sẽ giải đáp những thắc mắc trên.
Nội dung chính
1. Hiện tượng ợ hơi khó tiêu đầy bụng là gì?
Ợ hơi khó tiêu là hiện tượng mà hầu hết chúng ta đã từng gặp phải. Nếu triệu chứng này diễn ra liên tục, thường xuyên trong thời gian dài sẽ để lại hậu quả là chứng rối loạn chức năng tiêu hóa.
Một số biểu hiện dễ nhận biết của tình trạng ợ hơi khó tiêu bao gồm:
– Ợ hơi kèm theo vị chua hoặc đắng; ợ hơi kèm mùi khó chịu, mùi hôi, mùi trứng thối. Có cảm giác nóng rát họng sau khi ợ hơi.
– Khi bị ợ hơi khó tiêu, người bệnh thường cảm thấy căng tức, khó chịu vùng bụng.
– Thường xuyên ợ hơi khó tiêu, đầy bụng sẽ khiến người bệnh mệt mỏi và chán ăn, ăn không ngon miệng. Lúc này, khi dùng tay gõ vào bụng sẽ phát ra âm thanh to và vang là do dạ dày chứa nhiều khí.
Thường xuyên ợ hơi khó tiêu, đầy bụng sẽ khiến người bệnh mệt mỏi và chán ăn, ăn không ngon miệng
– Người bệnh có thể đau toàn vùng bụng và đau thắt ngực sau khi ăn bên cạnh triệu chứng ợ hơi khó tiêu.
– Buồn nôn: Ợ hơi khó tiêu và buồn nôn là hiện tượng thường đi kèm cùng nhau và liên quan mật thiết đến những rối loạn về tiêu hóa.
Tình trạng ợ hơi khó tiêu thường không nguy hiểm nhưng ảnh hưởng tới sinh hoạt hàng ngày của người mắc phải. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, đầy bụng ăn không tiêu ợ có thể là dấu hiệu cảnh báo một số bệnh lý nghiêm trọng khi đi kèm với tình trạng nóng rát dạ dày, nóng cổ họng, mệt mỏi, sút cân…
Do đó, nếu găp tình trạng ợ hơi đầy bụng liên tục, người bệnh nên đi khám để được xác định nguyên nhân, từ đó có cách điều trị phù hợp.
Xem thêm: Ợ hơi khó thở, nghẹn ở cổ họng: Nguyên nhân và cách khắc phục
Xem thêm: Ợ hơi buồn nôn thường xuyên: Dấu hiệu cảnh báo bệnh lý tiêu hóa
2. Nguyên nhân gây ợ hơi khó tiêu đầy bụng
Dưới đây là 3 nhóm nguyên nhân chính gây ra tình trạng ợ hơi khó tiêu:
2.1 Nguyên nhân do sinh hoạt ăn uống không khoa học
Những thói quen không tốt trong ăn uống và sinh hoạt có thể là nguyên nhân khiến bạn hay bị ợ hơi khó tiêu.
– Khẩu phần ăn không cân đối: Nếu thực đơn ăn uống hàng ngày của bạn không cân đối các nhóm thực phẩm như tinh bột, chất xơ, chất đạm, chất béo thì có thể dẫn tới tình trạng đầy bụng ợ hơi khó tiêu.
Việc ăn quá nhiều thực phẩm dầu mỡ, đồ ăn cay nóng, thực phẩm giàu tinh bột, đồ đóng hộp, chế biến sẵn… ăn ít rau xanh khiến hệ tiêu hóa bị rối loạn. Thức ăn không tiêu hóa dễ dàng nên tồn đọng lâu trong dạ dày và lên men sinh ra khí, dẫn tới tình trạng đầy bụng ợ hơi ăn không tiêu.
– Thói quen ăn uống không đúng cách như ăn quá nhanh, ăn quá no, ăn không đúng giờ, đúng bữa,…khiến hệ tiêu hóa phải hoạt động quá tải gây tình trạng ợ hơi đầy bụng. Ngoài ra, nằm ngay sau khi ăn cũng làm chậm quá trình tiêu hóa và gây ra triệu chứng đầy bụng khó tiêu.
2.2 Nguyên nhân do bệnh lý dạ dày
Một số bệnh lý dạ dày là nhóm nguyên nhân tiếp theo gây ợ hơi khó tiêu cho người bệnh. Khi đó, quá trình co bóp dạ dày và tiêu hóa thức ăn sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Bệnh trào ngược dạ dày thực quản
Là tình trạng axit từ dạ dày trào ngược lên thực quản. Một số chất kích thích có trong dịch vị dạ dày như HCL, dịch mật,… khi trào lên sẽ kích thích lớp niêm mạc thực quản gây ra chứng ợ hơi. Ngoài ra, khi lượng khí trong dạ dày lớn sẽ gây ra tình trạng đầy bụng, lúc này dạ dày sẽ phải đẩy bớt khí ra ngoài để giảm bớt khó chịu, từ đó gây ra tình trạng ợ hơi.
Với những bệnh nhân mắc hội chứng trào ngược dạ dày, ợ hơi khó tiêu có thể xảy ra thường xuyên
Khi bệnh trào ngược diễn biến nặng sẽ khiến người bệnh gặp các triệu chứng khác đi kèm như: ợ hơi, ợ chua, nóng cổ, nóng dạ dày, đau thượng vị, buồn nôn và nôn, viêm họng…
Viêm dạ dày
Viêm dạ dày xảy ra khi lớp niêm mạc dạ dày bị kích thích, dấn tới viêm loét và tổn thương do tiếp xúc với dịch vị dạ dày hoặc do ăn đồ cay nóng,…Viêm dạ dày thường kèm theo các triệu chứng như đầy bụng ợ hơi khó tiêu, đau vùng bụng trên, ăn không ngon miệng, …
Viêm loét dạ dày tá tràng
Là tổn thương loét dạ dày và phần phía trên của ruột non. Những tổn thương này khiến màng lót của dạ dày và tá tràng bị thủng, phần mô bên dưới bị lộ ra. Viêm loét dạ dày tá tràng khiến quá trình tiêu hóa bị trì trệ hơn, thức ăn tiêu hóa lâu và tồn động trong dạ dày, từ đó lên mên và sinh hơi, gây ra chứng đầy bụng và ợ hơi.
Hội chứng ruột kích thích
Là một rối loạn của hệ tiêu hóa, khi đó dạ dày và đại tràng bị viêm hoặc kích ứng. Các biểu hiện của hội chứng ruột kích thích bao gồm: đầy hơi, chán ăn, đau dạ dày, táo bón, tiêu chảy, ợ hơi khó tiêu…
2.3 Lạm dụng thuốc
Tác dụng phụ của một số loại thuốc có thể ảnh hưởng đến hoạt động tiêu hóa thức ăn của dạ dày và gây ra chứng đầy bụng ợ hơi khó tiêu. Các thuốc được cảnh báo có thể gây rối loạn tiêu hóa bao gồm:
– Các thuốc kháng sinh: Có tác dụng diệt khuẩn gây bệnh nhưng vô tình cũng loại bỏ cả những vi khuẩn có lợi, gây mất cân bằng hệ khuẩn được ruột. Hệ quả là thức ăn không được tiêu hóa như bình thường, gây ra tình trạng đầy chướng bụng ợ hơi khó tiêu.
Uống quá nhiều thuốc kháng sinh sẽ làm mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột, dẫn tới hệ tiêu hóa hoạt động kém đi
– Thuốc trung hòa acid dạ dày: Quá trình trung hòa acid dạ dày nếu diễn ra quá mức sẽ làm mất môi trường acid sinh lý của dạ dày. Khi độ acid giảm sẽ khiến các enzyme tiêu hóa tại dạ dày bị bất hoạt, hoạt động tiêu hóa vì thế cũng bị ảnh hưởng, là nguyên nhân gây ợ hơi khó tiêu.
– Thuốc chống viêm NSAIDs và Corticoid: Đây là 2 nhóm thuốc sẽ làm lớp nhầy trên niêm mạc dạ dày mỏng đi, từ đó làm tăng nguy cơ tổn thương và chảy máu dạ dày. Dạ dày bị tổn thương sẽ dẫn tới tình trạng đầy bụng ợ hơi khó tiêu.
3. Ợ hơi khó tiêu phải làm sao?
Để giảm các tình trạng ợ hơi, ăn không tiêu bạn cần thay đổi chế độ ăn uống và sinh hoạt. Hiệu quả sẽ rõ rệt theo thời gian, bạn nên kiên trì thực hiện, tránh việc ngắt quãng. Cụ thể:
3.1. Thay đổi thói quen sinh hoạt
– Ăn uống từ tốn, ăn chậm nhai kĩ trong mỗi bữa ăn sẽ giúp bạn nuốt ít không khí vào dạ dày hơn. Ngoài ra, bạn cũng nên dùng bữa với tâm trạng thoải mái, thư giãn. Bởi nếu ăn khi bị căng thẳng hoặc đang đi lại sẽ làm tăng lượng không khí bạn nuốt phải.
– Tránh đồ uống có ga và bia. Chúng thải ra khí carbon dioxide.
– Hạn chế ăn kẹo cao su và kẹo cứng. Khi bạn nhai kẹo cao su hoặc mút/ngậm kẹo cứng, bạn nuốt nhiều hơn hơn bình thường. Một phần những gì bạn nuốt là không khí.
– Không hút thuốc. Khi bạn hút thuốc, bạn cũng hít phải và nuốt không khí.
– Hãy di chuyển sau bữa ăn. Có thể đi bộ một quãng ngắn sau khi ăn.
Xem thêm: Ợ hơi có mùi hôi, mùi tanh, mùi trứng thối là bệnh gì? Cách điều trị như thế nào?
3.2. Một số mẹo chữa ợ hơi khó tiêu
Dùng rượu giấm táo giảm ợ hơi khó tiêu
Pha 2 thìa giấm táo vào ly nước ấm và khuấy đều lên sau đó uống. Giấm táo có tác dụng giảm chứng đầy bụng và ợ hơi hiệu quả nhờ đẩy nhanh quá trình tiêu hóa thức ăn trong dạ dày.
Dùng baking soda giảm ợ hơi chướng bụng
Dùng 1/4 thìa baking soda pha với 1 cốc nước ấm sau đó uống. Baking soda có chứa natri hiđrocacbonat có tác dụng ngăn ngừa tình trạng trào ngược axit dạ dày, từ đó giúp giảm hiện tượng ợ hơi chướng bụng.
Lưu ý: Sau khi uống baking soda, bạn không nên sử dụng bất kỳ loại thuốc nào khác trong vòng 2h.
Dùng quế khắc phục ợ hơi khó tiêu buồn nôn
Pha 1/2 thìa quế và 1/2 thìa mật ong vào sữa ấm, khuấy đều và uống. Quế có tác dụng kích thích tiêu hóa, giảm ợ hơi đầy bụng buồn nôn.
Dùng gừng để cải thiện tình trạng ợ hơi
Sử dụng 1 thìa bột gừng pha với 1/2 chén nước nóng trong 10 phút và uống 3 lần/ngày. Gừng chứa Gingerol và Shoga có tác dụng làm sạch đường ruột, vì thế giúp cải thiện chứng đầy bụng ợ hơi.
Gừng chứa Gingerol và Shoga có tác dụng làm sạch đường ruột, vì thế giúp cải thiện chứng đầy bụng ợ hơi khó tiêu
Dùng hạt thì là Tây
Dùng 1 thìa canh thì là đun sôi trong 5 phút lấy nước để uống. Hạt thì là giúp hỗ trợ tiêu hóa và cải thiện chứng đầy hơi hiệu quả.
Dùng lá ổi
Lấy 1 nắm lá ổi tươi rửa sạch, sau đó giã lấy nước uống. Lá ổi có tác dụng kháng khuẩn, giảm dịch nhầy có hại trong đường ruột.
Kê cao gối khi nằm
Kê cao gối khi nắm sẽ giúp phần thân trên cơ thể nằm ở vị trí cao hơn dạ dày có tác dụng giúp ngăn ngừa axit dạ dày trào ngược lên thực quản và khoang miệng. Từ đó, có thể cải thiện chứng hay ợ hơi khó tiêu.
Đinh hương
Lá đinh hương có tác dụng làm dịu hệ tiêu hóa. Bạn có thể nhai vài lá đinh hương sau khi ăn sẽ giúp tránh được tình trạng đầy bụng ợ hơi.
Uống trà hoa cúc giảm ợ hơi khó tiêu
Uống 1 tách trà hoa cúc sẽ giúp làm dịu dạ dày nhanh chóng, giảm tức thời triệu chứng ợ hơi, ợ nóng và đầy bụng.
Uống nước lá bạc hà
Bạc hà giúp chữa chứng ợ hơi khó tiêu hiệu quả. Bạn chỉ cần dùng lá bạc hà vò nát rồi thêm nước sôi vào khuấy đều lên, uống trước khi đi ngủ.
Trà bạc hà có tác dụng giảm ợ hơi khó tiêu
Ăn tỏi giúp ngăn tình trạng ăn không tiêu ợ hơi
Tỏi là loại gia vị có tác dụng hỗ trợ tiêu hóa, cải thiện được tình trạng đầy bụng, khó tiêu nhanh chóng. Bạn có thể sử dụng vài tép tỏi đem nướng và ăn khi bụng còn đói.
Dùng dầu đậu nành
Sử dụng vài giọt dầu đậu nành trộn với mật ong và sử dụng sau khi ăn có thể hỗ trợ tiêu hóa, giảm chứng đầy bụng ợ hơi khó tiêu tức thì.
3.3. Ợ hơi khó tiêu nên ăn gì?
Nếu thường xuyên bị ợ hơi khó tiêu đầy bụng, thì những thực phẩm sau sẽ giúp bạn cải thiện được tình trạng này:
– Sữa chua: Sữa chua chứa lượng lợi khuẩn dồi dào giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột và đẩy nhanh quá trình tiêu hóa, từ đó ngăn ngừa tình trạng ợ hơi khó tiêu đầy bụng. Ăn một hộp sữa chua sau khi ăn sẽ giúp bạn tiêu hóa dễ dàng hơn.
– Dưa chuột: Có chứa lượng nước lớn và hàm lượng chất xơ cao. Ngoài ra loại quả này cũng có tính mát nên giúp làm dịu hệ tiêu hóa, đẩy nhanh quá trình tiêu hóa thức ăn trong dạ dày.
– Cải chíp: Đây là loại rau chứa nhiều nitrat có tác dụng làm tăng sự giãn nở của các mạch máu. Do đó, ăn cải chíp sẽ giúp tăng quá trình lưu thông thức ăn trong dạ dày, ngăn ngừa tình trạng đầy bụng, khó tiêu.
– Dứa: Trong dứa có chứa lượng chất xơ cao, hỗ trợ đẩy nhanh quá trình tiêu thụ protein trong cơ thể. Do đó, ăn dứa giúp giảm triệu chứng đầy bụng ợ hơi khó tiêu.
Dứa còn chứa nhiều cellulo, hemicellulo giúp đường ruột tiêu hóa tốt hơn, hạn chế tình trạng ợ hơi khó tiêu
– Khoai lang: Có chứa lượng chất xơ cao và carbohydrate có tác dụng làm giảm viêm loét dạ dày. Ăn khoai lang sẽ giúp kích thích tiêu hóa, tránh tình trạng đầy bụng, táo bón.
– Mật ong: Đây là chất kháng viêm tự nhiên tốt cho dạ dày, có tác dụng điều hòa hệ tiêu hóa và quá trình tiết axit trong dạ dày. Vì thế, ăn mật ong sẽ giúp cải thiện chứng đầy bụng, chướng bụng, ợ hơi khó tiêu.
– Quả bơ: Giúp tiêu hóa các enzym và chất béo khó tiêu hóa, chống lại tình trạng đầy bụng ợ hơi.
– Đu đủ chín: Hỗ trợ quá trình tiêu hóa diễn ra thuận lợi, khắc phục hiện tượng đầy bụng, khó tiêu.
3.4. Ợ hơi khó tiêu không nên ăn gì?
Để hạn chế tình trạng ợ hơi khó tiêu, bạn cần tránh ăn những loại thực phẩm sau đây:
– Dưa hấu: Do dưa hấu chứa hàm lượng fructose cao nên với những người không hấp thụ được chất này sẽ khiến dạ dày bị quá tải, không tiêu hóa được thức ăn, từ đó gây đầy bụng, ợ hơi và khó tiêu.
– Cà phê: Caffein trong cà phê sẽ khiến cho lượng axit trong dạ dày tăng cao dẫn tới hệ quả là chứng ợ hơi đầy bụng liên tục.
– Rượu, đồ uống có cồn: Đây là những chất kích thích gây hại cho hệ tiêu hóa, làm chậm quá trình tiêu hóa thức ăn trong dạ dày.
– Bắp cải, súp lơ: Chứa nhiều Raffinose – chất không bị tiêu hóa mà đi thẳng tới ruột non rồi xuống ruột già. Tại ruột già, chúng lên men sinh ra nhiều khí gây đầy bụng và ợ hơi và xì hơi.
– Hành tây: Trong hành tây có chứa Fructan khiến cơ thể khó hấp thu, làm tăng lượng nước trong dạ dày, khiến bạn bị đầy hơi.
– Đồ uống có ga: Chứa nhiều khí, làm tăng lượng khí trong dạ dày, dẫn đến ợ hơi khó tiêu.
Tham khảo: Bị ợ hơi là triệu chứng của bệnh gì?
4. Ợ hơi khó tiêu uống thuốc gì?
Nếu đã sử dụng các mẹo trên không đem lại hiệu quả, người bệnh cần thăm khám sớm để được chẩn đoán chính xác nguyên nhân. Bác sĩ có thể kê đơn thuốc giúp bạn kiểm soát tình trạng đầy bụng ợ hơi khó tiêu.
4.1. Thuốc chống tiết acid
Nhóm ức chế bơm proton: Esomeprazol, Lansoprazol, Omeprazol….
Nhóm kháng H2: Cimetidin, Famotidin, Ranitidin…
Đây là các loại thuốc giúp kiểm soát hoạt động tiết acid tại dạ dày, tránh tăng tiết acid quá mức làm bất hoạt enzyme, cản trở quá trình tiêu hóa thức ăn.
4.2. Thuốc giúp điều hòa sự co bóp dạ dày
Đây là những loại thuốc giúp ngăn chặn tình trạng nhu động bị tăng hoặc giảm quá mức. Khi nhu động dạ dày ổn định, quá trình tiêu hóa thức ăn diễn ra thuận lợi, hạn chế chứng đầy chướng bụng khó tiêu.
Một số thuốc điều hòa co bóp dạ dày như:
– Domperidon: Có tác dụng điều hòa nhu động của ống tiêu hóa trong đó có dạ dày.
– Cisaprid: Giúp kích thích nhu động co bóp của dạ dày – ruột, thúc đẩy quá trình tiêu hóa thức ăn diễn ra nhanh chóng.
– Metoclopramid: Kiểm soát triệu chứng nôn, điều trị chứng đầy bụng, ợ hơi, ăn không tiêu hiệu quả.
Thuốc Domperidon có tác dụng điều hòa nhu động của ống tiêu hóa trong đó có dạ dày
4.3. Men tiêu hóa
Men tiêu hóa giúp hỗ trợ hoạt động phân cắt chất dinh dưỡng được đưa vào cơ thể. Nhờ đó, hoạt động tiêu hóa của dạ dày sẽ diễn ra tốt hơn.
Một số chế phẩm men tiêu hóa được dùng phổ biến như: Enzyme Go, Neopeptine, T.Pepsin….
Tuy nhiên, cần lưu ý là men tiêu hóa không được sử dụng trong thời gian quá dài vì có thể ảnh hưởng đến hoạt động tiêu hóa tự nhiên của cơ thể. Mỗi đợt sử dụng chỉ nên kéo dài trong 7 – 10 ngày.
** Lưu ý: Các loại thuốc trên có thể gây tác dụng phụ cho cơ thể, do đó bạn tuyệt đối không được lạm dụng thuốc mà cần tuân thủ theo chỉ dẫn của bác sĩ.
Với những thông tin trong bài viết trên hy vọng bạn đã hiểu rõ hơn về nguyên nhân cũng như cách điều trị chứng ợ hơi khó tiêu. Đừng chần chừ đi khám nếu bạn thường xuyên gặp chứng ợ hơi khó tiêu kèm theo các dấu hiệu bất thường khác ở hệ tiêu hóa, bởi đây có thể là cảnh báo cơ thể bạn đang gặp bất thường.
Để được giải đáp các thắc mắc khác về chứng ợ hơi cũng như đặt lịch khám cùng chuyên gia tiêu hóa hàng đầu tại CT Bệnh viện Quốc tế Vĩnh Phúc, khách hàng vui lòng liên hệ Hotline: 0969.566.115.
CT Bệnh viện Quốc tế Vĩnh Phúc
122 Nguyễn Tất Thành, Phường Liên Bảo, Thành phố Vĩnh Yên, Tỉnh Vĩnh Phúc
Website: https://benhvienvinhphuc.com/
Fanpage: https://www.facebook.com/122nguyentatthanh
